Ayurveda en de dosha’s
Ayurveda is een levenswijsheid geworteld in kennis van de natuur en de medicinale werking van planten en kruiden. Daarbij werkt de ayurveda met drie basisenergieën; vata (lucht & ether), pitta (vuur & water) en kapha (aarde & water). Bij iedereen zijn deze basis energieën anders verdeeld. Ze vormen onze innerlijke aard, uniek als een vingerafdruk.
De dosha’s regelen alle lichaamsfuncties. De individuele verdeling van de drie dosha’s bepaalt de verschillende kenmerken van onze persoonlijkheid, onze voorkeuren en gewoonten, onze zwakten en sterke punten. Als de drie dosha’s bij jou in evenwicht zijn, betekent dit dat alle lichaamsfuncties ongehinderd kunnen verlopen – volgens ayurveda zijn we dan kerngezond en zitten we prettig in ons vel. Als de dosha’s niet in evenwicht zijn, bijvoorbeeld omdat één dosha overmatig veel invloed uitoefent, kunnen ziekten optreden. Daarom leggen de ayurvedische geschriften uit met welke eenvoudige maatregelen we de natuurlijke balans van een dosha weer op zachte wijze kunnen herstellen.
De drie dosha’s
VATA: het bewegingsprincipe is verantwoordelijk voor het zenuwstelsel, de ademhaling en alle bewegingsprocessen in het lichaam. De elementen ether en lucht worden ingedeeld bij de vata-dosha. Bij een evenwichtige vata voelt men zich energiek, blij, enthousiast en creatief. De geest is rustig, helder en levendig.
PITTA: het stofwisselingsprincipe regelt onder meer de spijsvertering en de lichaamstemperatuur. Op geestelijk gebied staat het voor een scherp intellect en emoties. Pitta bestaat in de eerste plaats uit het element vuur. Als deze dosha in balans is, geeft deze tevredenheid, energie, welbespraaktheid, een goede spijsverteringskracht, de juiste lichaamstemperatuur en een heldere geest.
KAPHA: het structuurprincipe geeft het lichaam stevigheid en stabiliteit en houdt de vloeistofhuishouding in evenwicht. De elementen aarde en water worden eronder ingedeeld. Een evenwichtige Kapha geeft kracht, uithoudingsvermogen, een goed immuunsysteem, geduld en psychische stabiliteit.